کشف علائم ژنتیکی کنترل کننده سد خونی مغزی
تاریخ انتشار: ۲۲ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۱۶۴۳۷
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، تحقیقات جدید روی موشها و گورخرماهیها؛ علائم ژنتیکی موردنیاز برای تشکیل و حفظ سد خونی مغزی را کشف کرده است این کشف میتواند به دانشمندان اجازه دهد نفوذپذیری سد خونی مغزی را کنترل کنند و راه مؤثرتری برای رساندن دارو به مغز برای درمان سکته مغزی، بیماریهای عصبی و روانپزشکی و سرطان ارائه دهند.
بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
سد خونی مغزی (BBB) یک سامانه کاملاً درهمتنیده از سلولهای تخصصی است که یک غشای نیمه تراوای لایهای ایجاد میکند که هدفی دوگانه دارد: از سموم یا پاتوژنهایی که از جریان خون وارد مغز میشوند محافظت میکند و درعینحال اجازه عبور از خود را به مواد مغذی حیاتی میدهد.
سد خونی مغزی، محدوده جداکننده بین مایع برونسلولی مغز در دستگاه اعصاب مرکزی و جریان خون گردشی در بدن است، بهطوریکه اگر مواد رنگی به خون تزریق شود، میتوان مشاهده کرد که از این ماده درون مغز اثری دیده نمیشود. این پرده یا سد، از مویرگهای ویژه تشکیل شده است که بر خلاف ساختار عادی در مویرگها دارای منافذ معمول نبوده و اتصال بین سلولی در آنها از نوع اتصال محکم است و در نتیجه بسیاری از مولکولها و ریزمولکولها و همچنین باکتریها قادر به گذشتن از آنها (از طریق انتشار) و رسیدن به مایع مغزی نخاعی در مغز نیستند. متقابلاً سطح اندوتلیال این مویرگها از پروتئینهای ویژه پوشیده شده که ورود گلوکز به مغز بهعنوان تغذیه توسط آنها امکانپذیر میگردد. همچنین تبادل گازی (اکسیژن - کربندیاکسید) بین خون گردشی و مغز از این سد بدون مشکل قابلانجام است.
بنا بر اعلام «نیو اطلس»، عملکرد محافظتی سد خونی مغزی میتواند مانع از رساندن داروهای مؤثر به مغز برای درمان سرطان، سکته مغزی یا بیماریهای عصبی مانند پارکینسون یا آلزایمر شود.
در طول سالها، روشهای مختلفی برای افزایش نفوذپذیری یا نشتی سد خونی مغزی ایجاد شده است تا امکان تحویل درمانهای دارویی، از جمله استفاده از نانوذرات مغناطیسی، اولتراسوند و سلولهای چربی مهندسی شده را فراهم کند.
اکنون، یک مطالعه جدید توسط پژوهشگران دانشکده پزشکی هاروارد، ژنی را شناسایی کرده است که سیگنال لازم برای توسعه و نگهداری سد خونی مغزی را تولید میکند و ممکن است راهی برای کنترل نفوذپذیری این سد ایجاد کند.
پژوهشگران مدتهاست میدانند که نفوذپذیری سد خونی مغزی توسط سلولهای محیط اطراف کنترل میشود، اما ژنهای موجود در آن سلولها ناشناخته باقیماندهاند. البته زمانی که پژوهشگران در مطالعه کنونی شروع به بررسی سد خونی مغزی در گورخرماهی کردند، پاسخ این سؤالات روشن شد.
پژوهشگران در مطالعات قبلی روی گورخرماهی شفاف، ژنی به نام mfsd ۲ aa را کشف کردند که وقتی جهش پیدا کرد، باعث نشت سد خونی مغزی در کل مغز شد. اما در برخی از گورماهیها، این سد تنها در جلوی مغز و مغزمیانی نفوذپذیر بود، نه در عقب مغز.
«ناتاشا اوبراون» نویسنده اصلی این مطالعه میگوید: این مشاهدات من را به سمتی هدایت کرد که ژنی را پیدا کنم که باعث نفوذپذیری سد خونی مغزی میشود.
در مطالعه حاضر، پژوهشگران آزمایشهای بیشتری را روی گورخرماهیها و موشها انجام دادند. آنها دریافتند که تجزیه خاص ناحیه سد خونی مغزی با جهش در ژن spock ۱ مرتبط است که در سلولهای عصبی در سراسر شبکیه، مغز و نخاع بیان میشود، اما در سلولهایی سد خونی مغزی را تشکیل میدهند، بیان نمیشود.
بر اساس این کشف، پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که پروتئین Spock ۱ تولید شده توسط نورونها شروع به تشکیل سد خونی مغزی در طول رشد جنینی میکند و به حفظ آن در طول بزرگسالی نیز کمک میکند.
اوبراون میگوید: Spock ۱ یک سیگنال عصبی ترشح شده قوی است که قادر به ترویج و القای خواص مانع در این رگهای خونی است. بدون آن، شما یک سد خونی مغزی عملکردی ندارید.
پژوهشگران میگویند مطالعه آنها تصویر کاملتری از نفوذپذیری سد خونی مغزی ارائه میدهد و دریچهای را به روی توسعه درمانهایی میگشاید که spock ۱ را هدف قرار میدهند و به طور بالقوه درمان اختلالات عصبی مانند پارکینسون و آلزایمر و اختلالات روانپزشکی را بهبود میبخشند.
اوبراون میگوید: این اولین سیگنال عصبی نیست که دانشمندان یافتهاند، اما این اولین سیگنال از نورونها است که به نظر میرسد به طور خاص ویژگیهای مانع بودن را تنظیم میکند. من فکر میکنم این کشف باعث میشود که یک ابزار قدرتمند برای تلاش و تغییر داشته باشیم.
پژوهشگران در ادامه به چگونگی تأثیر پریسیتهای مختلف توسط نشانکدهی (سیگنال دهی) spoc ۱ میپردازند. آنها دوست دارند ببینند که آیا تجویز spock ۱ میتواند با اثرات سکته مغزی بر سد خونی مغزی مقابله کند یا خیر.
این مطالعه در مجله Developmental Cell منتشر شده است.
منبع: خبرگزاری صدا و سیما
کلیدواژه: سد خونی مغزی سلول ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۱۶۴۳۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اشتباه قند خونی درباره دیابت
به گزارش خبرگزاری صداوسیما؛ مرکز سمنان،️ قند خون بالا که به عنوان هایپرگلیسمی شناخته میشود، یک بیماری بالقوه خطرناک است که معمولا با دیابت مرتبط میباشد. اگر برای مدت طولانی سطح قند خون تان بالا باشد، مستعد ابتلا به عفونت چشم، قلب، کلیهها و اعصاب خواهید بود.
ورزش نکردن
ورزش منظم نقش مهمی در مدیریت قند خون دارد. برای افرادی که دیابت یا هر بیماری دیگری دارند، نمیتوان مزایای ورزش کردن را نادیده گرفت. ورزش به کنترل وزن، کاهش فشار خون، کاهش کلسترول و تری گلیسیرید LDL مضر، افزایش کلسترول HDL سالم، تقویت عضلات و استخوان ها، کاهش اضطراب و بهبود سلامت عمومی کمک میکند. فعالیت بدنی مزایای بیشتری برای افراد مبتلا به دیابت دارد؛ باعث کاهش خون میشود؛ سطح گلوکز را افزایش میدهد و حساسیت بدن شما را به انسولین نیز افزایش خواهد داد.
نادیده گرفتن چربیهای خطرناک دور شکم
افرادی که وزن اضافی در اطراف شکم دارند؛ بیشتر در معرض خطر مشکلات ناشی از قند خون هستند. کسی که رژیم غذایی اش حاوی مواد التهاب زاست و چربی اضافی در اطراف اندامهای مرکزی اش دارد، بیشتر در معرض ابتلا به دیابت نوع ۲ است. اضافه وزن و چاقی از عوامل خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ هستند، اما این که چطور بدن شما چربی را ذخیره و وزن را مدیریت میکند هم میتواند از علائم اولیه خطر باشد.
چک نکردن قند خون
اگر به طور منظم قند خون تان را آزمایش نمیکنید، تشخیص این که چه زمانی شرایط وخیم میشود دشوار خواهد شد. به طور کلی، افرادی که انسولین مصرف میکنند، کسانی که در کنترل سطح گلوکز خون مشکل دارند یا هیپوگلیسمی (قند خون پایین) دارند، باید سطح گلوکز خون شان را به طور منظم کنترل کنند. افراد مسنتر مبتلا؛ هنگام مصرف داروهای دیابت، بیشتر در معرض خطر هیپوگلیسمی هستند و بررسی سطح گلوکز برای شان واجبتر است. علائم هیپوگلیسمی شامل گیجی، سرگیجه، گرسنگی و تعریق است.
فراموش کردن مصرف دارو
استفاده از داروهای تجویزی در مدیریت قند خون بسیار مهم است. فراموش کردن این داروها معمولا اتفاق میافتد. خوشبختانه، راههای مختلفی برای مدیریت داروهایی مثل قرص به وسیله زنگ هشدار وجود دارد؛ همچنین میتوانید از نمودار استفاده کنید.
علاوه بر این، اگر تلفن هوشمند یا تبلت دارید، محصولات درمانی نسخهای سیار برای کمک به مدیریت دیابت در دسترس هستند. اگر سطح گلوکز خون تان خیلی پایین است، به طور مثال برنامه به شما میگوید که چطور مشکل را برطرف کنید و از شما میخواهد که سطح گلوکز خونتان را کمی بعد دوباره چک کنید تا مطمئن شوید که گلوکز خون شما در سطح ایمن قرار دارد.
پیروی نکردن از رژیم مخصوص تان
برای تهیه یک برنامه غذایی با یک متخصص مشورت کنید، بهترین راه برای متعادل نگه داشتن سطح قند خون، تنظیم نسبت درشت مغذیها در هر وعده غذایی است. همه با هم فرق دارند. به طور مثال؛ ظرفیت یک نفر برای سوخت و ساز یک سیب زمینی ممکن است با دیگری متفاوت باشد و باعث افزایش قند شود؛ در حالی که هیچ اثری روی فرد دیگر نداشته باشد.